Όταν είδα τα γλυπτά της φίλης μου Άννας, σκέφτηκα: η τέχνη πραγματικά προσφέρει άπειρα δώρα και εδώ βλέπουμε μία από τις πιο χαρούμενες πλευρές της!
Η Άννα Σαρλή Αντωνίου είναι οικονομολόγος, είχε πάντοτε όμως μεγάλο ενδιαφέρον για την τέχνη που σταδιακά έγινε και ένα πολύ σημαντικό μέρος της ζωής της. Από το 1995 αποφάσισε και η ίδια να δοκιμάσει τον εαυτό της στην καλλιτεχνική δημιουργία και μαθήτευσε αρχικά στα εργαστήρια ζωγραφικής και γλυπτικής της Ελκε Κιρτστεντερ, γλυπτικής του Τάκη Κοζόκου, κεραμικής της Εφης Φούνκ, και από το 1999 στα εργαστήρια γλυπτικής της ΔΗΠΕΑΠ με την καθοδήγηση του γλύπτη Στέλιου Σάρρου.
Στην πρώτη της ατομική έκθεση παρουσιάζει τρεις σειρές έργων με θέματα ανθρώπινα, απαλά, θέματα που πηγάζουν από την εμπειρία της και που θα μπορούσαν να διαμορφώνουν έναν ακόμη «κύκλο ζωής», κάτι που αγαπούσαν πολύ οι καλλιτέχνες ειδικότερα στα τέλη του 19ου αιώνα. Αντίθετα όμως με τη θλίψη που συνοδεύει τις δημιουργίες εκείνης της περιόδου, στα έργα της Άννας υπάρχει η αμεσότητα μιας πιο «λαϊκής» ματιάς. Στην πρώτη σειρά ανήκει η μικρή ομάδα με τον ναύτη και την προκλητική κοπέλα με το πράσινο φόρεμα, το ζευγάρι που χορεύει, το άλλο που αγκαλιάζεται, η εγκυμονούσα, η γιαγιά και το παιδάκι. Όλα τα γλυπτά είναι σε μικρές διαστάσεις, πήλινα και επιζωγραφισμένα. Χαρακτηριστική πάντοτε είναι η στάση του κεφαλιού, που λίγο ανασηκωμένο δίνει την εντύπωση ότι η μορφή αντιμετωπίζει «αφ΄υψηλού» το περιβάλλον της! Τα μάτια είναι μεγάλα και κλειστά, με τεράστιες βλεφαρίδες και οι εκφράσεις των προσώπων χαρούμενες και των κοριτσιών με τα στρογγυλομάγουλα πρόσωπα τσαχπίνικες. Συγκεντρωμένες οι φιγούρες δημιουργούν ένα παραμύθι: τα νιάτα με τα νεανικά πάρτυ και τους χορούς, το φλέρτ, τον έρωτα και στην συνέχεια η ωριμότητα με το γάμο, την εγκυμοσύνη και τα παιδιά. Είναι έργα που συγκινούν σαν τα παλαιά παιχνίδια της ξεχασμένης παιδικής ηλικίας, που εκφράζουν με αθώα αυθεντικότητα τη μόνη πραγματικότητα της ζωής. Τα παιχνίδια, άλλωστε, των παιδιών θυμίζουν και τα πολύ μικρά πήλινα ανθρωπάκια με τις μεγάλες μύτες. Θα έπρεπε εδώ να θυμηθούμε όλα αυτά τα κτερίσματα που βρέθηκαν σε αρχαίους τάφους παιδιών και που βρίσκονται σήμερα στα αρχαιολογικά μας μουσεία.
Στον δεύτερο κύκλο η γυναικεία φιγούρα έχει ωριμάσει, ξέφυγε από τον κλοιό της οικογένειας, είναι μόνη της, δυνάμωσε και αυτονομήθηκε. Εδώ ανήκουν οι στρουμπουλές λουόμενες από πηλό, με τα μαγιό που είναι άλλοτε μονόχρωμα, άλλοτε έχουν ρίγες ή πουά, και που αδιάφορες για τα σύγχρονα πρότυπα της ομορφιάς ρίχνουν πονηρά βλέμματα στο πλάϊ ή κάπου αλλού, σίγουρες για τον εαυτό τους και τη γοητεία τους! Oι πλούσιες καμπύλες και η γήινη φύση του υλικού, από το οποίο είναι φτιαγμένες, φέρνουν στο νού τις μικροσκοπικές προϊστορικές αφροδίτες, που ήταν σύμβολα της γης, της μάνας και της γονιμότητας. Τα έργα της Άννας όμως, έχουν και άλλες χάρες, τέτοιες που μας κάνουν να νοσταλγούμε τις ηλιόλουστες μέρες του καλοκαιριού, την ανεμελιά των νεανικών χρόνων, τη ραστώνη που έχουμε όλοι ξεχάσει. Είναι έργα προκλητικά στο μάτι και τις αισθήσεις και που εκτός των άλλων συνομιλούν και με τα γοητευτικά φεμινιστικά γλυπτά της Niki de Saint-Phalle, με τα πεταχτά οπίσθια και τα λαμπερά χρώματα.
Στα έργα του τρίτου κύκλου που έγιναν τα τελευταία χρόνια, η διασκέδαση έδωσε τη θέση της σε μία πιο πειραματική προσέγγιση. Η Άννα συνεχίζει με το γυναικείο γυμνό, αλλά τώρα προβληματίζεται στο πλάσιμο των όγκων. Ορισμένες πτυχές των σωμάτων ανακαλούν στη μνήμη τις επιφάνειες ενός γλυπτού του Κυβισμού και όπως έγινε και με τα διάσημα έργα του κινήματος της πρωτοπορίας, έτσι και αυτά οδηγούνται πλέον με μαθηματική ακρίβεια προς την αφαίρεση. Είναι πολύ νωρίς για να μπορέσει κανείς να διαβλέψει την πορεία της γλυπτικής της Άννας Σαρλή Αντωνίου. Σίγουρο όμως είναι ότι μέχρι τώρα έχει πετύχει να δημιουργήσει πραγματικές γλυπτικές παρουσίες που κεντρίζουν το ενδιαφέρον και δημιουργούν μία ευχάριστη, τρυφερή και νοσταλγική συνάμα αίσθηση.
Μελίτα Εμμανουήλ
Καθηγήτρια Ιστορίας Τέχνης
Σχολή Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π.