Με αφορμή τα 100 χρόνια που συμπληρώνονται σήμερα στις 23 Απριλίου του 2015 από τον θάνατο του Rupert Brooke μοιραζόμαστε μαζί σας μία φωτογραφία από το αρχειακό υλικό του Ιδρύματος Κατακουζηνού.
Στη φωτογραφία αυτή ο Άγγελος Κατακουζηνός ποζάρει σαν Rupert Brooke όπως σημειώνει ο ίδιος ο Τόμπρος που φιλοτέχνησε το άγαλμα για την μνήμη του μεγάλου Άγγλου ρομαντικού ποιητή.
Λίγα λόγια για τον Rupert Brooke:
Από το ποίημα του Στρατιώτης:
“If i should die, think only this of me: That there‘s some corner of a foreign field.
That is for ever England”
“Αν πρέπει να πεθάνω, σκεφτείτε μόνο αυτό για μένα ότι υπάρχει κάποια γωνιά μιας γης εξωτερικού.
Αυτή θα είναι για πάντα Αγγλία”
Γεννήθηκε στις 3 Αυγούστου του 1887 στην Αγγλία και πέθανε στις 23 Απριλίου του 1915 στη Σκύρο, μόλις σε ηλικία 27 ετών, ουσιαστικά θυσιάζοντας τη ζωή του για τα ιδανικά του περιέγραφε στα ποιήματά του.
Σπούδασε φιλολογία στο King’s College, Cambridge από όπου αποφοίτησε το 1909 αισθανόμενος ήδη τα πρώτα φιλελληνικά σκιρτήματα. Κατά την διάρκεια των σπουδών του ήταν πρόεδρος της Cambridge University Fabian Society κι ένας από τους ιδρυτές της Marlowe Society στην οποία τα μέλη της ανέβαζαν έργα σε αρχαία ελληνικά. Από πολύ νωρίς άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα ενώ το 1911 εξέδωσε την πρώτη ολοκληρωμένη συλλογή τα «Ποιήματα». Εργάστηκε σαν ανταποκριτής σε αγγλικές εφημερίδες έως το 1913 ταξιδεύοντας στην Ιταλία, την Γερμανία, την Ωκεανία, τον Καναδά.
Στενός φίλος της Βιρτζίνια Γούλφ παρότρυνε την αγγλική νεολαία να καταταγεί και να πολεμήσει εναντίον των Τούρκων στην Καλλίπολη κατά την διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Τα επικά του γεμάτο ρομαντισμό ποιήματα παρέπεμπαν σε ιδανικά άλλων εποχών, σε ιπποτισμό, σε μάχες για τιμή και δόξα. Κατετάγη εθελοντής με την έναρξη του Α΄ παγκοσμίου πολέμου, τον Aύγουστο του 1914 και λόγω της γνωριμίας που είχε με τον Ουίστον Τσώρτσιλ, προτίμησε να υπηρετήσει το Βασιλικό Ναυτικό ως έφεδρος ανθυπολοχαγός.
Την εποχή εκείνη οι σύμμαχοι χρησιμοποιούσαν ελληνικά νησιά ως βάσεις για τις επιθέσεις τους εναντίον των Τούρκων. Μεταξύ Λήμνου και Σκύρου ο Brooke έπαθε δηλητηρίαση αίματος λόγω τσιμπήματος κουνουπιού. Ο Brooke είχε ιδιαίτερα αδύναμη κράση. Σε όλη την ζωή του ήταν πάντα άρρωστος από κάτι. Στις 23 Απριλίου έχασε τις αισθήσεις του. Πέθανε την ίδια μέρα αργά το απόγευμα.
Θάφτηκε σε ένα ελαιώνα στις τρεις Μπούκες Σκύρου λίγο πριν τα μεσάνυχτα. Η μοίρα του έφυγε νωρίς στις 6 το πρωί της επομένης. Τοποθετήθηκε στον τάφο του μια ελληνική επιγραφή που έλεγε:
Θάφτηκε σε ένα ελαιώνα στις τρεις Μπούκες Σκύρου λίγο πριν τα μεσάνυχτα. Η μοίρα του έφυγε νωρίς στις 6 το πρωί της επομένης. Τοποθετήθηκε στον τάφο του μια ελληνική επιγραφή που έλεγε:
«Ενθάδε κείται ο δούλος του θεού ανθυπολοχαγός Ρ. Μπρούκ ,
αποθανών υπέρ της απελευθερώσεως της Κωνσταντινουπόλεως από τους Τούρκους».
Με πρωτοβουλία του Βέλγου ποιητή και συγγραφέα Π. Βάντερμποργκ, Άγγλων και Ελλήνων διανοουμένων δημιουργήθηκε διεθνής επιτροπή με επίτιμο πρόεδρο τον Ελευθέριο Βενιζέλο και μέλη τον Καβάφη και τον Πολίτη από την μεριά της Ελλάδας. Η επιτροπή αυτή έκανε έρανο σε όλες ευρωπαϊκές χώρες και έστησε ορειχάλκινο άγαλμα δίπλα στην Αγία Τριάδα , το οποίο άγαλμα φιλοτέχνησε ο γλύπτης Μιχαήλ Τόμπρος.
Στη μία πλευρά της βάσης του, υπάρχει η επιγραφή:
«Το μνημείο τούτο ανηγέρθη τω 1930 δια διεθνών εράνων» και
«Τώρα που της Αττικής, είδα το άγιο χώμα ας πεθάνω – Ρούπερτ Μπρούκ».
Στην άλλη πλευρά είναι ανάγλυφη η προτομή του ποιητή και από κάτω η αφιέρωση:
«Στον Ρούπερτ Μπρούκ 1887 – 1915, στην αθάνατη την ποίηση».
Τα αποκαλυπτήρια έγιναν το απόγευμα στις 23 Απριλίου του 1931 με επίσημη τελετή και πολύ κόσμο οι οποίοι ήρθαν από κάθε γωνιά της Ευρώπης. Το παρών έδωσε και ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Γιώργος Κατσίμπαλης, Μιχάλης Τόμπρος και ο Άγγελος Κατακουζηνός.