Λητώ Κατακουζηνού,
Ελαιογραφία σε ξύλο, 30,4 x 22,3 εκ.
Ο Γάλλος διπλωμάτης και συγγραφέας Jean Baelen, υπήρξε στενός φίλος και συνομιλητής των Κατακουζηνών σε όλη του τη ζωή, ενώ επιστολές του φυλάσσονται του στο αρχείο του Ιδρύματος Κατακουζηνού. Στο πλαίσιο της γόνιμης αυτής και ενθουσιώδους φιλίας, ο ίδιος φιλοτέχνησε επίσης πορτραίτα της Λητώς Κατακουζηνού, που διατηρούν το άρωμα, την προσωπική συγκίνηση, τον αυθορμητισμό και τη λιτή ευγένεια που χαρακτήριζε τη διαχρονική αυτή σχέση.
Στο ονειρικό πορτραίτο του της Λητώς Κατακουζηνού, ο Jean Baelen αποτυπώνει με τρόπο ευκρινή αν και αφαιρετικό όλα όσα η οικοδέσποινα της Οικίας Κατακουζηνού εκπροσωπούσε για εκείνον: Κομψότητα και πνευματικότητα, ομορφιά, χάρη και εσωτερική καλλιέργεια. Με αδρές κύκλιες πινελιές που απηχούν μουσικότητα, η Λητώ Κατακουζηνού αποδίδεται στοχαστική, καθιστή κάτω από έναν πίνακα, στον καναπέ με τα άνθινα μοτίβα, στο ίδιο σαλόνι που υπήρξε θύλακας των δικών της αξέχαστων πνευματικών εσπερίδων και συγκεντρώσεων. Την αυστηρή μαυρόασπρη ενδυμασία της εικονιζόμενης, φωτίζει ο χρυσός χρωστήρας που επιστρατεύεται για την απόδοση των υμνηθέντων και από τον Marc Chagal ξανθών μαλλιών της.
Ο Jean Gustave Adolphe Baelen (Argenteuil 16.7.1899 – Κάννες 15.2.1989), Γάλλος πρέσβης, συγγραφέας, καλλιτέχνης και φιλέλληνας. Αντιστασιακός κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ξεκίνησε τη διπλωματική καριέρα του από την Ελλάδα, στην οποία υπηρέτησε δύο φορές (25.1.1944-18.8.1945 και 18.12.1951-4.1.1955), ενώ τοποθετήθηκε πρέσβης διαδοχικά σε Σουηδία (1945-1947), Πολωνία (1947-1951) και Γιουγκοσλαβία (1955-1956). Από τις αρχές του 1944 υπήρξε διπλωματικός εκπρόσωπος της «Ελεύθερης Γαλλίας» στην Ελλάδα, συνεργαζόμενος με τις αντιστασιακές οργανώσεις, ενώ το 1945, μαζί με τον διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα Octave Merlier, βοήθησε αρκετούς νεαρούς Έλληνες αντιστασιακούς επιστήμονες και διανοούμενους να πάρουν υποτροφία για σπουδές στη Γαλλία, διασώζοντάς τους από τον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο που εκδηλώθηκε λίγο αργότερα. Οι περισσότεροι από αυτούς έφυγαν με το περίφημο ιταλικό πλοίο Ματαρόα.
Ο Jean Baelen έγραψε επίσης διάφορες μελέτες, κυρίως ιστορικές, όπως: La Chronique du Parthenon, La vie de Flora Tristan: Socialisme et féminisme au XIXe siècle, Benjamin Constant et Napoléon, Japon, Psara, L’an 480: Salamine, Mykonos: Chronique d’une Ile de l’Egée κ.ά.
Υπήρξε επίσης ένας σπουδαίος διανοούμενος, αξιόλογος καλλιτέχνης και πραγματικός φίλος της Ελλάδας. Με τρόπο εύγλωττο διαφαίνεται εξάλλου η σπάνια αυτή σχέση του με τη χώρα μας στο βιβλίο του Roger Milliex, Jean Baelen (1899-1989): ambassadeur, ecrivain, artiste et ami de la Grece, έκδοση της Ακαδημίας Αθηνών, 1989.