Ανακοινώθηκαν νέες ημερομηνίες για την συγκεκριμένη εκδήλωση.
Υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού»
«Με την οικονομική υποστήριξη
του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού».
Αγαπητοί φίλοι της,
Με μεγάλη χαρά σας ενημερώνουμε
πως η θεατρική παράσταση που παρουσιάζεται
στην Οικία Κατακουζηνού
“Ο Επιτάφιος του Περικλή”
κέρδισε το Βραβείο Καρόλου Κουν 2019
Ανακοινώθηκαν νέες ημερομηνίες για την συγκεκριμένη εκδήλωση.
——————————
Απόσπασμα από συνέντευξη της Iωάννας Σπανού
και του Δήμου Αβδελιώτη:
Ιωάννα Σπανού
– Για ποιο λόγο επέλεξες να μας παρουσιάσεις φέτος αυτό το κείμενο;
Υπάρχουν συσχετισμοί με τη σημερινή πραγματικότητα ή πρόκειται
για τυχαία επιλογή, ένα ωραίο, για παράδειγμα,
κείμενο με πολλαπλά νοήματα;
Η επιλογή ανήκει αποκλειστικά στην κ. Σοφία Πελοποννησίου, μουσειολόγο, που επιμελείται τις εκδηλώσεις στην Οικία Κατακουζηνού. Ο Επιτάφιος ήταν το αγαπημένο κείμενο του πατέρα της, Ναυάρχου Εμμανουήλ Πελοποννήσιου Ο.Β. Ε.
Η Σοφία Πελοποννησίου, όταν έκανα στον ίδιο χώρο τον ύμνο στην Ελευθερία με τον διακριτό τίτλο “Σε γνωρίζω;”, μια μέρα, μετά το τέλος της παράστασης, σηκώθηκε και είπε για πρώτη φορά και σε μένα και στον κόσμο “Ιωάννα, θα κάνουμε τον Επιτάφιο Λόγο του Περικλή.
Αυτή η πρόταση εμένα με φόβησε πάρα πολύ.
Μέχρι τότε πίστευα ότι ο Επιτάφιος Λόγος είναι ένα κείμενο σχολικό, μάλλον στεγνό και δύσκολο να ερμηνευτεί. Αντιστάθηκα για δύο χρόνια στην πρόταση αυτή. Κι αν με ρωτάς τι ήταν αυτό που με φόβιζε, θα σου πω “η γραφικότητα απέναντι στην προσπάθεια να αποδώσει κανείς κείμενα τέτοιας ακτινοβολίας”.
Την εποχή εκείνη αναζητούσα δρόμους μέσα από την ελληνική λαλιά, λίγο πριν είχα καταπιαστεί με τον Φώτη Κόντογλου, και σιγά σιγά άρχισα να το δουλεύω στο μυαλό μου. Άρχισα να ψάχνω μεταφράσεις του Επιταφίου Λόγου.
Και στις μεταφράσεις όμως πάλι δεν ένιωθα κάποια πράγματα.
Κατάφερα όμως να βρω και να ανασύρω τη μετάφραση του Ελευθερίου Βενιζέλου, σε μια πολύ σημαντική στιγμή της ζωή του, όταν χάνει τις εκλογές, φεύγει για το Παρίσι και η Ελλάδα μπαίνει πλέον στη δίνη της μικρασιατικής καταστροφής.
Είδα, μελετώντας το αρχείο του και σε συνεργασία με το Μουσείο στην Κρήτη, ότι ζήτησε τον φάκελο των προσωπικών του αγορεύσεων για να μεταφράσει τον Επιτάφιο Λόγο. Είδα από την προσωπική του αλληλογραφία ότι οι φίλοι του από το εξωτερικό είχαν καταλάβει πως αυτή ήταν μια πολιτική κίνηση και κατάλαβα την βαρύτητα του να μεταφράζει ένας πολιτικός έναν άλλον πολιτικό. Είναι η πρώτη νεοελληνική, βέβαια στην καθαρεύουσα, μετάφραση που υπάρχει.
Προσπέρασα το ότι η γλώσσα έχει μια δυσκολία και εμπιστεύτηκα το ότι ο Βενιζέλος ήταν τόσο αγαπητός στο λαό όταν μιλούσε. Είδα ότι η σχέση που έχει με τη σημερινή εποχή είναι ότι βρισκόμαστε ξανά σε μία κατάσταση όπου κινδυνεύει να χαθεί το παν κι όπου υπάρχουν τα τύμπανα του πολέμου γύρω μας και άρα αξίζει να σκεφτούμε γιατί χρειάζεται να μείνουμε όρθιοι και γιατί ίσως να χρειαστεί να πολεμήσουμε. Γι’ αυτό κι έγινε.
Δήμος Αβδελιώτης
– Πόσο δύσκολο/εύκολο είναι ένα κείμενο σαν τον Επιτάφιο του Περικλή να μεταφερθεί μπροστά στο κοινό. Χρειάζεται το κοινό να είναι εκπαιδευμένο ή είναι δουλειά του ηθοποιού και του σκηνοθέτη να το καθοδηγήσουν;
Καταρχάς θεωρώ πολύ εύκολο να ασχολείται κανείς με τέτοια κείμενα, τα οποία είναι πολυ μεγάλα, με την έννοια ότι περιέχουν πληροφορίες πολύ σημαντικές για το σήμερα, για μας δηλαδή. Τα κλασικά κείμενα ποτέ δεν θα σε προδώσουν, ενώ αυτό που θεωρείται εύκολο είναι συνήθως το δύσκολο, γιατί μιλάμε για κείμενα που δεν έχουν κάποια πραγματική αξία και πρέπει να τους προσδώσεις εσύ την αξία.
Ενώ αν συμπλεύσεις με το μεγάλο κείμενο, χωρίς καμία προσπάθεια να αναδειχθείς εσύ ή ο ηθοποιός, αν δηλαδή βάλεις την τέχνη σου στην υπηρεσία του μεγάλου κειμένου, τότε θα έχεις αποτελέσματα. Ο κόσμος θα μπορέσει να απολαύσει, εφόσον πρώτα απολαμβάνεις εσύ το δημιούργημά σου. Θα μπορέσει να ακολουθήσει τη μουσικότητα που αποπνέει ο λόγος.
…
– Η ιδανική δημοκρατία του Περική έχει το προνόμιο να αφήνει στον πολίτη τη δυνατότητα των “συνειδητών” επιλογών. Πώς όμως ο άνθρωπος θα φτάσει μόνος του στο σημείο να επιλέξει, αν όχι τόσο την ομορφιά από την ασχήμια, τη διακριτικότητα από τον εγωισμό, την ελευθερία από τον καταναγκασμό; Σήμερα έχει τη δυνατότητα αυτής της συνειδητής επιλογής ή καταφεύγει σε ευκολίες;
Είναι πραγματικά εύκολο, αρκεί να ακούει κανείς την εσωτερική του φωνή. Όταν δεν ακούει την εσωτερική του φωνή, μπερδεύεται. Γιατί σήμερα είναι πάρα πολλές οι πληροφορίες που δίδονται, είναι παραπλανητικές, αδέξιες. Αυτή η πληθώρα πληροφοριών πολλούς ανθρώπους τους μπερδεύει και έτσι χάνουν τα αξιολογικά τους κριτήρια. Χρειάζεται όμως να είναι κανείς ήρεμος και απλός για να μπορεί να προσλαμβάνει αυτές τις πληροφορίες, χωρίς να φοβάται ότι θα μείνει εκτός των σύγχρονων τάσεων και εκτός μόδας. Όπου όμως υπάρχει δημιουργία, δεν υπάρχει χώρος για το φόβο ούτε για αποπροσανατολισμό από την πορεία του.
___________
Λίγα λόγια για την παράσταση:
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ
ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΟΥ ΚΑΙ ΧΟΡΟΥ
που αποφάσισαν τα ακόλουθα:
“Θέτουμε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
την θεατρική παράσταση “Επιτάφιος του Περικλή”
που θα παρουσιαστεί στην Οικία Κατακουζηνού.”
Οι παραστάσεις
αφιερώνονται στη μνήμη του Άγγελου Δεληβορριά,
μικρό αντίδωρο της πολύτιμης προσφοράς του.
Επιτάφιος Λόγος του Περικλή
“Διότι τους φίλους μας επιδιώκομεν ν’ αποκτήσωμεν όχι ευεργετούμενοι από αυτούς, αλλ’ ευεργετούντες αυτούς. Καθόσον ο ευεργετήσας είναι φίλος ασφαλέστερος από τον ευεργετούμενον, διότι επιδιώκει δια της συνεχίσεως της προς αυτόν ευμενείας να διατηρήση την ευγνωμοσύνην του. Ενώ ο ευεργετηθείς είναι μάλλον αδιάφορος φίλος, καθόσον γνωρίζει ότι θ’ ανταποδώση την προς αυτόν χάριν όχι ως εύνοιαν,
αλλ’ ως εξόφλησιν χρέους. Και μόνοι αφόβως ωφελούμεν άλλους
όχι από υπολογισμόν δια το ιδικόν μας υλικόν συμφέρον,
αλλ’ από εμπιστοσύνην προς το ελευθέριον πνεύμα,
από το οποίον εμπνεόμεθα.”
Μετάφραση: Ελευθέριος Βενιζέλος
Σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης
Ερμηνεία: Ιωάννα Σπανού
Ιδέα – Σύλληψη: Σοφία E. Πελοποννησίου
Με αφορμή την ταφή των πρώτων νεκρών
του Πελοποννησιακού πολέμου,
ο Περικλής εκφωνεί στον Κεραμεικό τον Επιτάφιο Λόγο
και παραδίδει στις επόμενες γενιές την προσωπική του
παρακαταθήκη για το πολίτευμα της Δημοκρατίας.
Ένα μνημείο λόγου αντάξιο του Παρθενώνα και των έργων του Χρυσού Αιώνα που σύμφωνα με τον Πλούταρχο,
«το καθένα είχε από τότε που έγινε την ομορφιά του αρχαίου, αλλά κρατάει ως τώρα τη δροσερότητα ενός πρόσφατου και νέου έργου.
Τόσο πολύ πάνωσ᾽ αυτά τα έργα ανθίζει μια νεότητα
που διατηρεί παντοτινά ανέγγιχτη από το χρόνο τη μορφή τους, σα να είχαν μέσα τους μια πνοή αμάραντη
και μιαν αγέραστη ψυχή!»
Η παράσταση χρησιμοποιεί την απόδοση του Θουκυδίδη από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, δημιουργώντας μια σειρά από συνειρμούς και συνδέσεις
με την σύγχρονη ελληνική ιστορία.
